Bệnh chùn đọt trên cây chuối là một vấn đề phổ biến. Ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất chuối ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Cây chuối, loại cây ăn quả phổ biến tại Việt Nam. Đóng góp lớn vào nền kinh tế. Tuy nhiên, chúng thường xuyên bị tấn công bởi nhiều loại sâu bệnh. Trong đó có bệnh chùn đọt.

Bệnh chùn đọt trên cây chuối không chỉ là mối đe dọa nghiêm trọng. Mà còn làm giảm năng suất và chất lượng quả. Để hiệu quả phòng trừ bệnh, nông dân cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh và áp dụng các biện pháp phòng trừ phù hợp.

Tìm hiểu bệnh chùn đọt trên cây chuối là gì?

1. Lý do gây bệnh chùn đọt trên cây chuối?

Bệnh chùn đọt trên cây chuối có nguyên nhân chủ yếu từ siêu vi trùng Bunchy Top Virus (Banana Virus I hoặc Musa Virus I). Vi rút này có khả năng lây lan qua cây giống. Từ cây mẹ sang cây con thông qua các bộ phận như lá, thân, và rễ. Ngoài ra, rệp sáp Pentalonia nigronervosa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc truyền bệnh chùn đọt. Rệp sáp, loại côn trùng gây hại trên cây chuối,. Không chỉ hút nhựa cây mà còn tiết chất dịch ngọt. Tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi rút.

Vi rút Bunchy Top Virus lây lan qua các cách sau:

• Cây giống: Nếu cây giống nhiễm bệnh, vi rút sẽ được truyền sang cây con khi chúng được trồng. Lây lan có thể xảy ra qua lá, thân, và rễ của cây.
• Vết cắt: Vi rút có thể chuyển từ cây này sang cây khác. Thông qua vết cắt trong quá trình trồng và chăm sóc cây. Các vết cắt ở thân, lá, và rễ là cửa ngõ cho vi rút xâm nhập vào cây.
• Rệp sáp: Rệp sáp nhiễm bệnh khi hút nhựa cây chuối bị nhiễm bệnh. Chúng sau đó truyền bệnh cho cây khác khi hút nhựa cây. Đóng vai trò quan trọng như tác nhân truyền bệnh chính của vi rút Bunchy Top Virus.

2. Biểu hiện của bệnh chùn đọt trên cây chuối

Bệnh chùn đọt ở cây chuối có những dấu hiệu nhận diện như sau:

2.1 Đọt cây bị chùn lại và gần nhau:

Đây là biểu hiện đặc trưng nhất của bệnh chùn đọt. Đọt cây bị nhiễm bệnh thường nhỏ và ngắn, lá có kích thước nhỏ, mép lá xoăn lại và có viền ở bìa lá. Những lá này thường mọc gần nhau. Tạo nên hình dáng giống như ngọn lửa.

2.2 Vết sọc màu xanh nhạt xuất hiện trên phiến lá và chạy song song với gân lá:

Các vết sọc này thường xuất hiện ở mặt dưới của lá và chạy theo hướng song song với các gân lá. Màu sắc của chúng thường là xanh nhạt. Có thể có chiều rộng từ 1-2 mm đến 10-15 mm.

2.3 Cây cà phê bị nhiễm bệnh thường thể hiện dấu hiệu của sự phát triển chậm, kích thước của lá cây giảm

Cả năng suất cũng như chất lượng của hạt cà phê bị ảnh hưởng. Cây cà phê nhiễm bệnh thường có những buồng hoa nhỏ và ít quả. Hoặc thậm chí không có buồng hoa nào. Làm giảm chất lượng và số lượng sản phẩm cuối cùng.

2.4 Một số biểu hiện khác

Ngoài những dấu hiệu mà chúng ta đã nêu trên. Cây chuối mắc bệnh chùn đọt còn thể hiện một số triệu chứng khác như sau:

• Lá thường biến đổi màu sắc. Có thể xuất hiện màu vàng, nâu, đỏ hoặc tím.
• Lá thường bị nứt, khô héo.
• Việc rụng lá sớm là điều phổ biến trên cây chuối mắc bệnh chùn đọt.
• Bệnh chùn đọt thường bắt đầu từ lá non và lan dần lên các lá già. Nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Bệnh có thể gây tổn thương nặng nề cho cây chuối. Dẫn đến sự suy giảm về sản xuất và chất lượng quả.

3. Biện pháp khắc phục bệnh chùn đọt trên cây chuối hiệu quả

Để kiểm soát bệnh chùn đọt trên cây chuối, nông dân cần thực hiện các biện pháp sau:

• Loại bỏ cây bị nhiễm bệnh và diệt: Ngay khi phát hiện cây chuối bị nhiễm chùn đọt. Nông dân cần cắt bỏ cây bệnh và tiêu hủy để ngăn chặn sự lây lan sang cây khác.
• Phun thuốc trừ rệp sáp: Rệp sáp là một nguồn lây nhiễm chùn đọt. Do đó, việc phun thuốc trừ rệp sáp đều đặn là quan trọng để ngăn chặn sự lan truyền của bệnh.
• Sử dụng thuốc trừ vi rút hiệu quả: Các loại thuốc trừ vi rút như AMM, AMV, VMC có khả năng kiểm soát chùn đọt. Nông dân nên tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất. Để đạt được hiệu quả tốt nhất trong việc phòng trừ bệnh.

Để nâng cao khả năng phòng trừ bệnh chùn đọt. Người nông dân cũng có thể tận dụng máy bay nông nghiệp để phun thuốc trừ sâu và trừ bệnh. Việc này giúp thực hiện phun thuốc nhanh chóng. Đồng đều trên diện tích rộng. Từ đó tăng cường hiệu quả trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh.